Polskie dwory

Sochaczewski zamek znajduje się na prawym brzegu Bzury, na wzgórzu będącym początkowo cyplem wysoczyzny, na której położone jest miasto. Wzniesienie jest pochodzenia lodowcowego, od stron północnej i wschodniej oddzielone od miasta głęboką doliną strumyka, który kiedyś płynął od Czerwonki i wpada w tym miejscu do Bzury. Zaś od strony południowej górę zamkową oddzielono głęboką fosą, ponieważ nie było naturalnych warunków obronnych. W ten sposób znacznie utrudniono dojście i zagwarantowano bardzo dobre warunki dla przyszłej twierdzy. Drewniano-ziemny gród obronny został wzniesiony na wzgórzu zamkowym na początku XIII stulecia. Powierzchnia warowni wynosiła około 50-70 m2, jednak mimo niewielkich rozmiarów, stanowiła mocny punkt oporu w czasie wojen. Pierwsza pewna notka o zamku w Sochaczewie pochodzi z 1221 roku, wspomniano w niej o kasztelanie Falentym, który mieszkał wówczas w grodzisku. W 1286 roku na ziemię sochaczewską najechał książę włodzimierski i brzeski Włodzimierz Wasylkowicz wraz z wojskami litewskimi. Gród został wówczas zdobyty, spalony i zniszczony. Około połowy XIV stulecia książę Siemowit III wzniósł na wzgórzu murowany zamek w stylu gotyckim. Był to obiekt zbudowany na planie czworoboku, z cegły i kamieni polnych. Zamek składał się z murów obronnych, wieży bramnej od północy z drewnianą nadbudową oraz wewnętrznych zabudowań wykonanych z drewna. Na zjeździe książąt mazowieckich w 1377 roku w sochaczewskiej warowni ustanowiono Statuty Mazowieckie będące najstarszym pisanym zbiorem praw mazowieckich. Znosiły m.in. sądy boże, polegające na poddawaniu różnym próbom np.: niesienia gorącego żelaza, pławienia w wodzie, pojedynku. Brak obrażeń cielesnych uważano wówczas za dowód niewinności. Pomiędzy połową XIV wieku, a 1476 rokiem zamek był siedzibą książąt mazowieckich, a w jednym z pomieszczeń przechowywano księgi sądowe, grodzkie i ziemskie. Około I połowy XVI wieku starosta sochaczewski Krzysztof Szydłowiecki znacznie przebudował zamek. Odrestaurowano mury, wzniesiono nową, wschodnią wieże bramną na planie prostokąta oraz wybudowano drewniany dom mieszkalny. Pozostałą zabudowę stanowiły : największy drewniany dom królewski od strony południowej i dom stary po zachodniej stronie. Najbardziej reprezentacyjny był oczywiście dom królewski, w którym na trzech kondygnacjach znajdowały się sklepy, składy i piwnice oraz powyżej pomieszczenia zamieszkiwane przez monarchę. Dom stary łączył się z wieżą i był użytkowany przez załogę. Aby dodatkowo wzmocnić warownię, usypano wokoło niej 2 wały ziemne. Przez cały XVI wiek zamek ulegał coraz większemu zniszczeniu, a przyczyniły się do tego głównie mała stabilność oraz osuwanie się zboczy wzgórza zamkowego, co w kolejności prowadziło do pękania murów budowli i zabudowań wewnętrznych. W latach pomiędzy 1608-1638 Stanisław Radziejowski polecił rozebrać ruiny zamku gotyckiego, z wyjątkiem baszty północnej, w której mieściło się archiwum ksiąg grodzkich. Priorytetem było wzmocnienie fundamentów oraz zbocz wzgórza zamkowego. Zamek nowożytny składał się z trzech skrzydeł, z których reprezentacyjne było zachodnie. To w nim mieściły się najważniejsze pomieszczenia : sala rycerska oraz skarbiec na srebra i dokumenty na piętrze. W pozostałych dwóch skrzydłach mieściły się komnaty niższej rangi. W miejscu wieży wschodniej wzniesiono ośmioboczną basztę w której znajdowała się kaplica. Wjazd na dziedziniec prowadził przez kurtynę wschodnią, tuż przy wieży i poprzedzony był drewnianym mostem. W czasie najazdu szwedzkiego zamek uległ zniszczeniu, a podczas Powstania Kościuszkowskiego został ostatecznie zrujnowany przez Prusaków. Około 1815 roku zawaliły się pozostałości dwóch zamkowych baszt. Do czasów dzisiejszych przetrwało zachodnie skrzydło z dużymi otworami okiennymi skierowanymi ku rzece. Zaś w skrzydle wschodnim pozostały jedynie szczątki wieży, przy której znajdował się wjazd na dziedziniec zamku. Dosyć czytelnie zachowała się również fosa, odcinająca zbocza wzgórza od reszty otoczenia. Zamek książąt mazowieckich jest najstarszym zabytkiem w Sochaczewie, a zarazem wznosząc się malowniczo na wysokim brzegu Bzury, prawdziwą ozdobą krajobrazu. według notatki ze strony http://www.sochaczew.pl/home/www/1607?title=Zabytki&filterId=3&tabId=58&pid=1607&sochaczew. Ruiny zamku - taras widokowy.
Zdjęcia luty 2016 r.