Polskie dwory
woj.lubelskie,łódzkie,małopolskie, mazowieckie, podkarpackie, podlaskie , śląskie , świętokrzyskiei warmińsko- mazurskie
Krzyżanowice
IŁŻA m.i gm.
- zespół dworski, 1 poł. XIX:
- dwór, nr rej.: 477/A z 1991 (brak decyzji w ODZ)
- park, nr rej.: 415/A z 30.01.1990
-1359 r. Zbigniew z Oleśnicy, łowczy krakowski herbu Dębno został właścicielem Krzyżanowic;
- wiek XV – XVII. Posiadłość była w posiadaniu rodu Krzyżanowskich;
-1688 r. Bronisław Lanckoroński, starosta skalski nabył ten majątek od Jana Stanisława Doleżki, który wszedł w posiadanie majątku jako zięć Krzyżanowskich.
-1712 r. Dobra nabył Florian Lisicki, miecznik podlaski
-1716 r. Majątek kupił Jan Zawisza z małżonką Anną, był miecznikiem podlaskim
-1755 r. Jako wiano ślubne otrzymał Baltazar Jaksa Bykowski cześnik żytomierski biorąc za żonę ich córkę Ludwikę zd. Zawisza
-1773 r. Kupił dobra Roch Romer z Chyrzowa, herbu Junosza, starosta Radomski
-1801 r. Wybudował nowy murowany dwór, na kształcie prostokąta z obszernym ryzalitem od strony południowej, gdzie było główne wejście, mówi o tym kamienna tablica z datą i nazwiskiem Rocha Romera.
-1806 r. po śmierci Romera dobra otrzymał Kajetan Dobrzyński jako zięć i dziedzic, później w sam sposób wszedł w posiadanie Brzuska
-1834 r. Kajetan Dobrzyński ufundował figurę św. Floriana - patrona strażaków, która stoi na skarpie przy wjeździe do dworku.
-1882 r. Rodzina Dobieckich nabyła posiadłość i przebywała w nim do zakończenia II wojny
światowej.
-1914 r. 23 sierpnia bitwa o dwór krzyżanowski, wojsk rosyjskich i austrowęgierskich. Wszystkie budynki dworskie zostały mocno zniszczone.
-1931 r. Dziedzic Chrzanowski Henryk dał morgę ziemi na powiększenie cmentarza i wybudował kapliczkę – grobowiec rodziny Dobieckich i Chrzanowskich.
-1945 r. Właściciele zostali zmuszeni opuścić dwór i udali się na wygnanie do Francji. Ziemię rozparcelowano. W dworku urządzono Uniwersytet Ludowy, w którym uczono czytać i pisać mieszkańców Krzyżanowic i okolic. Następnie przekazano ten budynek na Dom Starców i w ostatecznym kształcie powstał Dom Pomocy Społecznej dla upośledzonych dziewczyn.
-2001 r. Mieszkanki DPS przeprowadziły się do nowego gmachu zbudowanego staraniem obecnej dyr. mgr Teresy Trześniewskiej
- 2010 r. starosta radomski przekazał dworek burmistrzowi iłżeckiemu, unijne dofinansowanie przywróci mu dawną świetność. Będzie służył lokalnej społeczności naszej gminy.Według http://www.ilza.com.pl/ilza,723,0,0,kalendarium_dworu_w_krzyzanowicach. W budynku dworskim dawniej była kuchnia.Dziś opuszczony.Niszczeje.Zespół dworski znajduje się na terenie Domu Pomocy Społecznej.
zdjęcia lipiec 2010r.
